HƯỚNG DẪN TÍNH LƯƠNG HƯU NẾU NGHỈ HƯU TỪ NĂM 2020
1. Người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Điêu kiện hưởng lương hưu.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 54 Luật Bảo hiểm xã hội, nếu làm việc trong điều kiện bình thường thì khi nghỉ hưu, người lao động phải có ít nhất 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và đủ 60 tuổi đối với nam, 55 tuổi đối với nữ mới được hưởng lương hưu.
Với những công việc đặc thù khác thì điều kiện về số năm đóng BHXH vẫn không thay đổi (20 năm), tuy nhiên có sự ưu tiên về tuổi nghỉ hưu của người lao động, như:
– Nam đủ 55 – 60 tuổi, nữ đủ 50 – 55 tuổi và có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên;
– Nam/nữ đủ 50 – 55 tuổi và 20 năm đóng BHXH trở lên mà trong đó có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò;
– Không giới hạn độ tuổi với người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.
Cách tính lương hưu
Trong những trường hợp này, người lao động sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng với mức:
| Lương hưu hàng tháng | = | Tỷ lệ hưởng (tối đa 75%) | x | Mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH |
Trong đó:
Đối với lao động nam:
– Nghỉ hưu từ ngày 01/01/2020: Tỷ lệ hưởng 45% tương ứng với 18 năm đóng BHXH. Sau đó cứ mỗi năm tính thêm 2%.
VD: Ông A làm việc trong điều kiện bình thường và đến năm 2020 đủ tuổi nghỉ hưu. Tính đến thời điểm nghỉ, ông có 25 năm đóng BHXH. Lương hưu hàng tháng của ông được tính: 18 năm đóng BHXH = 45%; 7 năm đóng BHXH còn lại = 7 x 2% = 14%.Vậy lương hưu hàng tháng của ông A sẽ bằng 59% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
– Nghỉ hưu từ ngày 01/01/2021: Tỷ lệ hưởng 45% tương ứng với 19 năm đóng BHXH. Sau đó cứ mỗi năm tính thêm 2%.
– Nghỉ hưu từ ngày 01/01/2022 trở đi: Tỷ lệ 45% tương ứng với 20 năm đóng BHXH. Sau đó cứ mỗi năm tính thêm 2%.
Đối với lao động nữ:
– Nghỉ hưu từ ngày 01/01/2020 trở đi: Tỷ lệ 45% tương ứng với 15 năm đóng BHXH. Sau đó cứ mỗi năm tính thêm 2%.
Ví dụ: Bà M làm việc trong điều kiện bình thường. Năm 2020, bà nghỉ hưu khi vừa tròn 55 tuổi và có 25 năm đóng BHXH.
Lương hưu hàng tháng của bà được tính dựa trên tỷ lệ hưởng: 15 năm đóng BHXH = 45%; 10 năm đóng BHXH còn lại = 10 x 2% = 20%.
Tổng hợp lại, lương hưu của bà D sẽ bằng 65% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
2. Người lao động nghỉ hưu trước tuổi
Điều kiện hưởng lương hưu
Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 nêu rõ, người lao động suy giảm khả năng lao động được hưởng lương hưu trước tuổi tiêu chuẩn khi có đủ 20 năm đóng BHXH. Cụ thể:
– Nghỉ hưu từ ngày 01/01/2020 trở đi: nam đủ 55 tuổi, nữ đủ 50 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
– Nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
– Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Với quy định này có thể thấy, sự thay đổi của chính sách bảo hiểm chỉ tác động đến người lao động nghỉ hưu trước tuổi do suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên làm việc trong điều kiện bình thường, mà không ảnh hưởng tới những lao động khác.
Cách tính lương hưu
Tuy nhiên, cách tính lương hưu lại không có sự khác biệt so với trước đây, vẫn thấp hơn lương hưu khi nghỉ đúng tuổi, cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi giảm 2%.
Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.
Ví dụ:Bà A bị suy giảm khả năng lao động 62%, nghỉ việc hưởng lương hưu vào tháng 01/2020 khi đủ 50 tuổi 03 tháng. Tính đến thời điểm nghỉ, bà có 25 năm đóng BHXH.
Tỷ lệ hưởng lương hưu của bà được xác định như sau:
15 năm đóng BHXH = 45%;10 năm đóng BHXH còn lại = 10x 2% = 20%.
Nếu nghỉ hưu đúng tuổi, bà A sẽ được hưởng 45% + 20% = 65% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.Tuy nhiên, bà A lại nghỉ hưu khi 50 tuổi 03 tháng (nghỉ trước tuổi 55 là 04 năm 8 tháng) nên tỷ lệ hưởng bị trừ = 4 x 2% + 1% = 9%.
Vậy tổng tỷ lệ hưởng lương hưu của bà khi nghỉ hưu trước tuổi = 65% – 9% = 56% và bà sẽ được nhận lương hưu mỗi tháng bằng 56% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
Như vậy, Kế toán An Hiểu Minh đã hướng dẫn bạn cách tính lương hưu nếu nghỉ hưu. Chúc các bạn thành công.
Trịnh Khanh
THAM KHẢO BÀI VIẾT KHÁC: CÁCH TÍNH BHXH HƯỞNG 1 LẦN
MỨC BÌNH QUẦN ĐÓNG BẢO HIỂM XÃ HỘI TÍNH LƯƠNG HƯU ĐƯỢC QUY ĐỊNH NHƯ THẾ NÀO
